Kasu honetan, erraldoiek beren artean hitz egingo dute 2 metroko distantziaz helburu hezitzaile batekin

Erakusketa ezagunak euskal kultura eta historiako pertsonaia ezagun horien 1988ko belaunaldia hartuko du

Museoko klaustroan 2020ko uztailaren 1etik irailaren 13ra bitartean gozatu ahal izango da

Aurten, pilaketak saihesteko, hitzordua lortu beharko da Museoaren web orriaren bidez ONLINE SARRERA eskuratzean

Poltsikoko liburuxka argitaratuko da, Bilboko Udalak gaur egun dituen erraldoi eta buruhandi guztien katalogoarekin

Bilboko Erraldoiak eta Buruhandiak erakusketa Euskal Museoko klaustroan izango da uztailaren 1etik irailaren 13ra bitartean, BilbaoUda 2020 programaren barruan. Oraingo honetan, euskal jai kulturaleko pertsonaia ezagunak 1988ko belaunaldikoak dira. Covid 19k sortutako pandemiaren ondoren, Bizkaiko erakundearen erakusketa-historia berridazten duten pertsonaiak. Horrela, aurten erraldoiek osatutako bikoteek euren artean hitz egingo dute uda osoan, bi metroko distantzia soziala gordez. Gainera, udako momenturen baten beharrezkoa balitz, tamainarekin bat datozen maskarak egin dira distantzia hori mantendu ezin duten irudi-bikoteentzat.

Keinu hori egin nahi izan du Bizkaiko erakundeak azken hilabeteetan bizi izan den osasun krisiaren ondoren 2020an egindako erakusketan. Kulturaren eta artearen bidez errealitatera hurbiltzeko modu bat, lagina bisitatzen duten pertsona guztiak kontzientziatzeko banakako segurtasun-neurrien garrantziaz. Horrek ez du erakusketaren zati historikoak indarra galtzea eragingo. Aurten, alderdi hori indartuko da, eta erraldoi bakoitzaren jantzietatik, lehen aldiz, bere ibilbide historikoari buruzko informazio garrantzitsua biltzen duen kartel bat zintzilikatuko da; lokarriez eutsitako prezioen etiketa zaharrei keinu bat egingo zaie.

Izan ere, ukaezina da Bilboko Erraldoiak eta Buruhandiak erakusketak bisitaria euskal folklorearen zati garrantzitsu batera hurbiltzen duela. 4 metro baino gehiagoko altuera duten irudi hauek Ingelesa eta Bilbotar neskatila edo Pichichi eta Lina bezalako pertsonaiak erakusten dituzte. Guztira, 14 erraldoi eta 10 buruhandik osatzen dute erakusketa, eta gero eta turista gehiago erakartzen ditu.

Online sarrera eta hitzordua

Bilboko Euskal Museoak erabaki du, sarbideetan pilaketak saihesteko helburuarekin, eta oso harrera ona duen erakusketa denez, aurrez hitzordua hartzeko sistema bat jartzea, sarrera online eskuratuz bere webgunearen bidez (www.euskalmuseoa.eus) uztailaren 6tik aurrera erabilgarri egongo dena.

Horrela, bisitariak sarrera orokorra eros dezake webgunean egun jakin baterako, eta erosketa-prozesu horretan klaustroan sartu nahi duen egunaren ordua aukeratu ahal izango du erakusketaz gozatu ahal izateko.

Egunero, 11:00etatik aurrera, Unamuno plazatik sartuz, eta 15 minuturo, gehienez 20 laguneko talde bat klaustroan sartu ahal izango da. Horrela, edukiera zorrotz kontrolatu ahal izango da eta erakundearen patioan pilaketa arazoak saihestuko dira.

Museoaren gainerakoa ordutegi-mugarik gabe goza daiteke sarrera aukeratu den egunaren barruan. Bisitariren bat sarrerarik gabe hurbiltzen bada, Museoan bertan erosi ahal izango du, betiere kontuan hartuta Bilboko Erraldoiak erakusketarako sarbidea edukieraren eta orduen araberakoa izango dela aurten.

Erraldoiak eta buruhandiak katalogoan

Erakusketa honetan funtsezkoa da irudi erraldoi horien historiaren xehetasunik ez galtzea. Hori dela eta, Museoak, Bilboko Udalarekin elkarlanean, poltsikoko liburuxka bat argitaratzea erabaki du, Bilbok gaur egun dituen erraldoi eta buruhandi guztien katalogoarekin. Euskal Museoan erosi ahal izango da euro baten truke eta izakinak agortu arte egongo da eskuragarri.

Argitalpen honetan, besteak beste, Pichichi eta Lina bezalako erraldoi bikoteak izango dira ikusgai. Rafael Moreno "Pichichi" (1892-1922) eta Avelina Rodríguez "Lina" senar-emazteak dira, Aurelio Artetaren "Idilio en los campos de sport" koadroan oinarrituta, 1998an, Moskotarrak Konparsaren ekimenez, Athletic Cluben omenez, bere mendeurrenean, taldera sartu ziren pertsonaiak.

Hau bezala, liburuxka Bilboko erraldoei buruzko pasadizoz beteta dago, eta bisitaldia askoz interesgarriagoa egiten dute.

Erraldoiak liburua

Aurreko edizioak izandako harrera onaren ondoren, Euskal Museoak Erraldoiak liburua du aurten ere. Haurrei zuzenduta, Begoña Elorrietaren testuak eta Alex Orberen ilustrazioak biltzen dituen "Gigantes/Erraldoiak/Giants" liburua Ipuinak bildumaren hirugarren izenburua da, Bizkaiko Foru Aldundiak argitaratua. Ipuinak bilduma 2017an sortu zen, Bizkaiko udalerri bakoitzeko pertsonaia herrikoi, tradizional edo folkloriko batzuk Bizkaiko gizarteari eta gure lurraldea bisitatzen zuten pertsonei hurbiltzeko asmoz. Horretarako, Foru Aldundiak euskaraz, gaztelaniaz eta ingelesez argitaratutako album ilustratu batzuk pentsatu zituen, pertsonaia horiek modu ezberdinean erakusteko. Lehen titulua Gargantuari eskainia zegoen, eta "Gargantua txapeldun" izena zuen. Testua Mikel Gil Sojorena zen eta ilustrazioak Andrea Alonso Vargasenak.

2018an, "Marijaia" argitaratu zen, Aste Nagusiko erreginari eskainia. Idoia Barrondok idatzia, ilustrazioak Nuria Hatxerenak ziren, Bilboko jaietan arrakasta handia izan zuen liburua, jaietako pertsonaiarik kutunenak zuen koloreagatik.

2019an, Euskal Museoko 'Bilboko Erraldoiak eta Buruhandiak' erakusketarekin batera, pertsonaia protagonista hain tipikoak diren Bilbon pertsonaien multzo bat izatera pasa zen: erraldoiak. Horretarako, Begoña Elorrieta idazlea eta Álex Orbe ilustratzailea izan ziren, eta horien arteko elkarlanak Museoan salgai egongo den album ilustratu bat sortu zuen (8 €). Bertan, bi gazte izango dira protagonista, Euskal Museoan erraldoiek bizia dutela erakusten dutenak. Hori dela eta, Bilboko erakundeak irudiek beren artean hitz egin behar izan dute erakusketan.

Azken nobedadea, Basauriko (Bizkaia) Eskarabillera Jaialdiari buruzko liburua, ere izango da eskuragarri.

Covid 19k 2020an ezeztatutako jarduerak

Covid 19k Bilboko erraldoiekin historikoki zerikusia duten jarduera batzuk bertan behera uztera behartzen du aurten Euskal Museoa.

Hori dela eta, Erraldoien Ondalan Konpartsa eta Bizkaiko Gaiteroen eskutik Zazpikaleetan urtero egiten den erraldoi eta erraldoien kalejira, eta uztailean zehar erakundearen Klaustroan 'Ikasi gurekin erraldoiak dantzatzen' familia gunea ezin izango dira egin osasun segurtasuna bermatzeko.

Taldean egiten diren eta pertsona-pilaketak osatzen dituzten jarduerak dira, eta ez lukete inola ere bermatuko une honetan beharrezkoak diren higiene-neurriak behar bezala betetzea.

Horretaz gozatu ahal izango da Museoak udako hilabeteetan zabalduko duen publiko guztientzako lehiaketa. Beti pertsonaia ezagunekin erlazionatuta, parte-hartzaileek erakusketaren xehetasunei erreparatzeko eta Erraldoiak liburua bezalako sariak lortzeko aukera izango dute.

Horrez gain, Euskal Museoak familientzako hezkuntza edukiak eskainiko ditu bere webgunean. Bisita osatzeko eta erakusketa etxean egiten jarraitzeko balioko dute.

Pandemiak aurtengo beste anekdota bat dakar, Zumalakarregiko janzkera, erakusketako erraldoietako bat, jostundegian egongo da lehen egunetan, konfinamenduaren ondorioz, erraldoiak ezin izan duelako jostunarengana lehenago joan.

Erakusketa honek Bizkaiko euskal kulturaz, folkloreaz eta mitologiaz dihardu. Pandemiagatik ez ohikoa den uda batean, Euskal Museoak Bilboko pertsonaia historiko horiek berreskuratu ditu hiriko kultur jarduerak indartzeko.